Zoals vele werknemers en personeelsleden in de openbare diensten, werkt ook het penitentiair personeel in moeilijke omstandigheden. Ook zij verdienen een applaus.
Bestaande pijnpunten, die het VSOA al lang aankaart, zoals de onderbezetting van personeel, worden met deze crisis exponentieel uitvergroot.
Al is de gevangenis net een versterkte burcht, de dikke muren houden ook daar het coronavirus niet tegen. Door de mogelijke dreigingen is het personeel ineens geconfronteerd met een pak extra problemen.
Enerzijds zijn er de regels die dagelijks veranderen voor hen maar ook voor gedetineerden. De taak van het penitentiair personeel is dan ook niet eenvoudig. Hoe probeer je de kalmte te bewaren als de gedetineerde ineens geen bezoek meer mag ontvangen en daartegen in groep protesteert? Hoe bescherm je jezelf en je familie terwijl je verantwoordelijk bent om de besmetting buiten de muren te houden als je niet of niet voldoende beschermingsmiddelen hebt? Dit zijn maar enkele vragen waar het personeel mee geconfronteerd wordt.
Anderzijds is er ook de angst. Wat zijn de gevolgen als een dergelijke epidemie toch binnen de muren van een gevangenis geraakt? De gevangenissen zijn meestal sterk overbevolkt met te kleine cellen waardoor de te respecteren afstand niet eens nageleefd kan worden. Hoe moet het dan verder? Ieder personeelslid heeft ook familie die ze niet wensen te besmetten. Dit mes is een mes dat aan beide kanten scherp is. Het is hetzelfde penitentiair personeelslid dat iedere dag opnieuw de instelling betreedt en weer verlaat… Ook daardoor leeft de angst dat ze zelf het virus zouden kunnen verspreiden.
Daarbij komt dat de werkdruk almaar toeneemt. Ook sommige leden van het personeel werden al besmet. Toch moet het normale werkregime doorgaan, soms met extra taken als het nemen van de temperatuur van gedetineerden, de extra zorg voor de ontsmetting enz.
Plots veranderde het beeld van de “steeds stakende cipier” in een eerstelijnsmedewerker die zorgt voor de veiligheid van elke burger en de zorg draagt voor de gedetineerde. Hij of zij kan zijn of haar taak niet thuis uitvoeren, maar staat in de vuurlijn van de strijd, in de schaduw van zij die wel in beeld komen. Een strijd die nog lang niet gestreden is.
Daarom ook een applaus voor het penitentiair personeel, want ze verdienen het.
VSOA heeft reeds voor de regering de eerste maatregelen nam, een plan van aanpak gevraagd bij de overheid, die toen van mening was dat ze zich zou aanpassen volgens de richtlijnen van de veiligheidsraad.
Sinds de start coronacrisis volgt het VSOA de situatie dagelijks op. De gezondheid van het personeel is onze prioriteit. VSOA wijst de overheid op elk probleem en ziet erop toe dat de richtlijnen goed worden opgevolgd en bijgestuurd waar nodig om het welzijn van het personeel en bijgevolg de publieke dienstverlening te vrijwaren.
Ook na deze crisis zal het VSOA alle hulp aan zijn leden aanbieden om eventuele aanvragen te ondersteunen en kritisch in debat gaan met de overheid over wat goed was en vooral wat beter kon.
Tekst in samenwerking met Eddy De Smedt, verantwoordelijke VSOA EPI-Noord
Foto @Belgaimage